نمره پلاس - نمونه سوال , گام به گام , جزوه , کنکور 98

مشکلات املاء نویسی دانش آموزان و روشهای شناسایی آنها - نمره پلاس

نمونه سوال , گام به گام , جزوه , کنکور 98

مشکلات املاء نویسی دانش آموزان و روشهای شناسایی آنها

مشکلات املاء نویسی دانش آموزان و روشهای شناسایی آنها

شنیدن و خواندن وسیله ایست براي پی بردن به افکار دیگران و گفتار و نوشتن وسیله ایست براي آگاه ساختن
دیگران از مقاصد و افکار خود. بنابراین تمام کوشش هایی که در زمینه آموزش زبان دردبستان انجام می گیرد
باید در جهت پرورش مهارت هاي چهارگانه آن یعنی شنیدن، گفتن، خواندن و نوشتن باشد. اما سوالی که در
اینجا مطرح می شود این است که چرا دانش آموزان ما در املا ضعف دارند ؟ به روایتی اشکال کار در کجاست ؟
معلم؟ دانش آموز؟ و شاید هم خانواده ؟

عده زیادي از دانش آموزان در نظام آموزشی ما دچار اختلالات یادگیري هستند، طبق گزارشهاي رسمی
آموزش و پرورش4 تا 12 درصد از دانش آموزان در هر سال اختلال یادگیري دارند.
بیتردید تعداد واقعی بیش از این خواهد بود. براي مقابله با این معضلات آموزشی هریک از معلمان روشهاي
خاصی را اتخاذ میکنند، برخی از این روشها به علت علمی نبودن سبب سرخوردگی تحصیلی دانش آموزان
میگردد.
عمدهترین مشکل املایی دانش آموزان:

الف. نارسانویسی:

1 -نارسا نویسی به وضعیتی اطلاق میشود که دانش آموزان قواعد نگارشی در هنگام نوشتن رعایت نمیکنند،
نارسایی آموزش در مورد استثناها و قواعد نگارشی جزو این دسته از مشکلات است. تمام کلمه یا بخشی از حروف آن را نمیتواند هم اندازه و هم شکل طبق قواعد نگارشی بنویسد، همچنین
مثل نوشتن کلمه بندگی به صورت بندهگی یا نوشتن کلمه خواهر به صورت خاهر و… در این نوع اختلال
دانش آموز کلمه را از نظر نقطه، دندانه، شکل درست حرف و… کاملاً درست مینویسد تنها مشکل این است که
دانش آموز معیار درست نویسی کلمه و حروف آن را رعایت نمیکند.
2 -دانش آموز مهارتهایی نظیر چرخش دست در نوشتن، گرفتن صحیح مداد را به خوبی یاد نگرفته است.
3 -عدم حرکت مناسب انگشتان
4 -ناهماهنگی چشم و حرکت دست
وضعیت قرار گرفتن نامناسب دفتر و مداد به هنگام نوشتن -5
6 -نارسایی آموزش معلم در تمرین نوشتاري حروف
7 -عدم هماهنگی حواس دیداري، شنیداري و حرکتی
8 -خطا در ادراك دیداري حروف و کلمات
9 -فاصله نامناسب چشم به هنگام نوشتن
10 -عدم توانایی کنترل دست در هنگام نوشتن
11 -عدم هماهنگی کلی بدن
12 -تاخیر در تکلم فرد
13 -پرتحرکی و بیقراري در هنگام نوشتن
14 -میز و صندلی هاي نامناسب

ب. ضعف در حافظه دیداری:

عمده ترین مشکل املایی دانش آموزان ناتوانی در جایگزینی درست این حروف میباشد، علت عمده این نوع
غلطهاي املایی ضعف حافظه دیداري است، یعنی دانشآموز در هنگام نوشتن املا قادر نیست تصویر درست
کلمه را در ذهن خود یادآوري کند لذا در بازشناسی حروف همصدا داراي مشکل هستند.
ب. علل ضعف حافظه دیداري:
– نقص آموزش معلم
– عدم تمرین و تکرار حروف همصدا توسط دانش آموز
– دانش آموز قادر نیست تصویر کلمه را در ذهن خود تجسم کند(تجسم ذهنی کلمه)
– نشناختن حروف
– ناتوانی در ترکیب حروف

ج. ضعف در تمیز دیداری

در این نوع مشکل املایی، دانش آموز جزییات کلمه را رعایت نمیکند مثل از سه دندانه(س) یکی نمینویسد، یا
از نقطهها کم و زیاد میکند به عنوان مثال کلمه آش، آس. همچنین ناتوانی در تمیز و تشخیص تفاوت یک
چیز از دیگر چیزهاست نظیر عدم تشخیص حروفی که داراي تصویر فضایی مشابهی هستند مانند ج به جاي چ،
د به جاي ذ، ك به جاي گ و بالعکس. براساس تحقیقات انجام شده 25 درصد از مشکلات املایی دانش آموزان
مربوط به ضعف در تمیز دیداري است.
براي رفع این مشکل میتوان تمریناتی از قبیل مشابهت ها و تفاوتها انجام داد.
د. حساسیت شنوایی
شنوایی برخی از صداها را نمیشنود یا اینکه آن را اشتباه میشنود. برخی از مشکلات املایی از ضعف شنوایی ناشی میشود در این نوع اختلال املایی دانش آموز به علت ضعف
پایین بودن حساسیت شنوایی عامل اصلی این اختلال است. نمونه  این نوع اختلال:
نوشتن مسواك به صورت مسباك
نوشتن زنبور به صورت زمبور
علاوه بر اشتباه در نوشتن کلمات گاهی جا انداختن برخی از حروف و کلمات نیز از ضعف شنوایی است.
شیوه تلفظ معلم نقش اساسی دارد با تلفظ شمرده و رسا بودن صداي معلم عمده این مشکل حل خواهد
شد.

ه. عدم دقت و توجه

اشتباهاتی در سرکش، تشدید میباشد. برخی از مشکلات املایی نیز مربوط به بیدقتی دانشآموز در دندانه و نقطه، تشدید و جایگزینی نادرست آنها و
علل اشتباه نویسی در دندانه:
1 -نا آشنایی با شکل کلی دندانه و حروف دندانهدار
2 -نا آشنایی با نوشتن شکل دندانه در کلمه
3 -اشتباه در شمارش دندانههاي حروف دندانهدار مثل کلمه نیستند.
4 -اشتباه در نوشتن شکل حروف دندانهدار در خط تحریري
5 -نا آشنایی با قواعد خط تحریري به ویژه در اتصال حروف دندانهدار به برخی حروف معلمان پایه اول به ویژه
در آموزش حروف دندانهدار، مراقب و نظارت کامل بر نحوه نوشتن دانش آموزان داشته باشند و با تمرین و
مهارت یابند. تکرار به برخی تغییراتی که در شکل ظاهري دندانهها و حروف در اتصال به حروف دیگر رخ میدهد آشنا شوند و
حروف «ب، ن، ي» نماد بزرگ دندانه هستند که در اتصال به هجا یا کلمه دیگر تغییر مییابند
کتاب…کتابدار، آب…آبی، توان…توانا، پهلوان…پهلوانان، موي…مویه، روي…رویه. دلایل اشتباه در
نقطهگذاري حروف

اشتباه در نقطهگذاری حروف در کلاس اول معمولاً بیشتر است و به صورتهای زیر دیده میشود:

1 -کم گذاشتن نقطه
2 -نگذاشتن نقطه
3 -زیاد گذاشتن نقطه
4 -جا به جا گذاشتن نقطه
5 -نامناسب گذاشتن نقطه
اشکالات مربوط به تشدید:
اشکالات مربوط به تشدید به صورت هاي زیر در دیکته ظاهر میشود:
1 -جا انداختن یا ننوشتن تشدید
2 -بی جا یا اضافه گذاشتن تشدید
3 -جا به جا نوشتن تشدید
راه کار عملی براي شناسایی و برنامه ریزي مشکلات املایی :
یکی از مشکلاتی که دانش آموزان با آن مواجه میباشند ضعف املا است. اولین گام براي بر طرف کردن هر
ضعفی شناخت آن میباشد. اگر معلم و مربی به موقع و دقیق مشکلات دانشآموز را تشخیص دهد میتواند
سریع راه حل مناسب و منطقی را براي حل مشکل انتخاب و در جهت بهبود وضعیت آموزشی دانش آموزان اقدام
نماید.
مدل املانویسی که در ذیل توضیح داده میشود تا اندازه زیادي به معلم کمک میکند تا به طور دقیق و سریع
ضعف املایی دانش آموزان را تشخیص دهد و در جهت بهبود وضعیت دانشآموز اقدام کند.

تعریف املا :

املا به معنی جانشین ساختن صحیح صورت نوشتاري کلمات حروف به جاي صورت آواي آنهاست.
اهداف درس املا در دوره ابتدایی:
1 -آموزش نوشتن کلماتی که مورد احتیاج دانش آموزان است.
2 -ارزشیابی از آموخته هاي دانش آموزان
3 -افزایش خزانه لغات دانش آموزان
4 -آموزش شیوه نگارش حروف و کلمات
در یادگیري املا یک کلمه سه عامل موثر میباشد:
الف. شنیدن
ب. دیدن و تجسم ذهنی کلمه
ج. نوشتن کلمه
در ذهن خود آن را تجسم کند و در نهایت کلمه را بنویسد. با توجه به این سه عامل زمانی دانشآموز کلمه را به درستی خواهد نوشت که آن کلمه را خوب بشنود و بتواند
حرکتی در زیر توالی آن توضیح داده میشود:
الف. شنیدن کلمه، تشخیص دقیق کلمه، تدارك کلمه
ب. تشخیص کلمه، یادآوری و مجسم ساختن تصاویر و بازشناسی کلمه صحیح در ذهن
ج. نوشتن درست کلمه، نوشتن صحیح حروف سازندهی کلمه بازنویسی کلمه و توالی مناسب آنها
به طور خلاصه مدل نگارش کلمات در املا عبارت از ادراك کلمه، بازشناسی کلمه و بازنویسی کلمه هریک از این
توالی در مدل، مربوط به یک یا چند فرآیند ذهنی است، ادراك کلمه مربوط به حافظه  شنیداری و تمیز
شنیداری است. بازشناسی کلمه مربوط به حافظه دیداری و توالی دیداری است. بازنویسی کلمه مربوط به
حافظه حرکتی است.
با توجه به مطالب ارایه شده مدل آموزشی املا به شرح زیر ارایه معرفی میشود:
براساس مدل ارایه شده کلیه برنامههای آموزشی املا بایستی به سه رکن آن یعنی ادراك، بازشناسی و
بازنویسی توجه کنند. بررسی نقادانه برنامه درسی املا در دوره ابتدایی موید این نکته است که برنامه های
درسی تنها بر بازنویسی محدود بوده و دو بعد دیگر چندان مورد توجه نیست لذا برنامههای درسی املا از وجه
آموزشی به وجه آزمونی تبدیل شده است. برنامه درسی مبتنی بر این مدل که هر سه رکن را شامل شود،
براساس الگویی معرفی میشود.

الگوی برنامه درسی املا:

1 -انتخاب متن املا و نوشتن آن روی تخته کلاس و خواندن آن توسط دانش آموزان
2 -پاك کردن متن از تخته و قرائت آن توسط معلم و نوشتن آن توسط دانش آموزان
3 -تصحیح املا به صورت گروهی«توسط خود دانش آموزان»
4 -استخراج فهرست خطاهای دیکتهای
5 -تمرین، توضیح و آموزش بر مبنای عمدهترین غلط های املایی
توضیح اینکه غلطهای املایی هر جلسه مبنای آموزشی برای جلسه بعدی املا قرار میگیرد.
مهمترین محاسن این الگو عبارت از:
الف. توجه به بعد آموزشی املا، چون در مراحل پنجگانه بالا هدف آزمون نیست.
ب. انعطاف پذیری در متن املا
ج. توجه به سه رکن برنامه درسی املا از طریق دیدن متن و خواندن و بازشناسی و یادآوری و کاهش مشکلات
و خطاهای دیکتهای دانش آموزان، به تدریج با اجرای کامل برنامه
د. کاهش اضطراب و ترس دانش آموزان از برنامه های درسی دیکته
ه. چون خطاهاي دیکته اي توسط خود دانش آموزان با راهنمایی معلم استخراج میشوند، لذا دانش آموزان در رفع
آن مصمم میشوند

چون الگو بر پایه آموزش املا طراحی شده است لذا توصیه میشود که از نمره دادن به دانش آموزان خودداري
شود و ارزشیابی از کمی و عددی به کیفی تغییر یابد و این فرآیند تا زمانی ادامه یابد که غلطهاي املایی به
حداقل برسد. نمره دادن به املا براساس این الگو تنها در املاي امتحانی پیشنهاد میشود.
نکته قابل توجه دیگر، کلاس بایستی از حالت سنتی خود به کارگاه آموزشی تبدیل شود و همه فراگیران در
نقش یاد گیرنده و یاد دهنده باشند و تعامل هاي بین فردي گسترش یابد. براي قرائت متن املا با توجه به اینکه
متن چندین بار خوانده شده و توضیحاتی توسط معلم برآن داده شده است، توصیه میشود هر بند از متن املا
فقط دو بار تکرار شده و مدت زمان تقریر متن حداکثر 25 دقیقه باشد، حداکثر متن املا در هر جلسه براساس
توان دانش آموزان و نوع متن از لحاظ دشواري کلمات و عبارات، متغیر میباشد.
ولی به جهت هماهنگی مقدار متن املا در پایههاي مختلف بدین شرح پیشنهاد میشود:
براي کلاس اول ابتدایی در نیم سال اول 8 جمله حداکثر 35 کلمه و در نیم سال دوم 10 جمله حداکثر 40
کلمه، براي کلاس دوم ابتدایی حداکثر 10 سطر حدود 100 کلمه، براي کلاس سوم ابتدایی حداکثر 12 سطر
حدود 120 کلمه، براي کلاس چهارم و پنجم ابتدایی حداکثر 15 سطر حدود 150 کلمه.
براي تجسم ذهنی یک کلمه بهتر است دانش آموزان آن را با انگشت خود در هوا بنویسند. براي درك بهتر کلمات، گاهی نیاز است که کلمه براي دانش آموزان به همراه تصویر آموزش داده شود همچنین
شده، تعیین تعداد حروف کلمه، تعیین تعداد نقطهها، دندانهها و… انجام داد. براي یادگیري بهتر میتوان تمرینات فرعی دیگري همچون دنباله نویسی و کامل کردن کلمات ناقص نوشته
براي تصحیح املا در این الگو بایستی کلمات مشکل در تخته نوشته شود و سپس دانش آموزان با کنترل و
نظارت معلم متن خود را با آن مطابقت کرده و غلط هاي خود را استخراج کنند. این مورد میتواند با عوض
کردن دفاتر دیکته و یا تصحیح توسط یک عدهي خاص از دانش آموزان انجام شود. در پایان معلم به کمک
دانش آموزان مهمترین مشکلات دیکتهاي آن جلسه را در تخته کلاس نوشته و به دانش آموزان در آن مورد
آموزش میدهد. چنانچه وقت آن جلسه اجازه ندهد میتوان آموزش را به جلسه  بعدي موکول کرد.

نمره پلاس


در صورت نارضایتی صاحب اثر لینک دانلود برداشته خواهد شد.
نمره پلاس در شبکه های اجتماعی: nomreplus @
لطفا نظر خود را درباره این مطلب بیان بفرمایید.
  • 30th مارس 2018
  • نویسنده : alireza
  • بازدید : 1,752 بار
  • نظرات : [ 0 ]
نظرات

دیدگاه شما

(نیاز نیست!)